STARTPAGINA

OMGEVING

CULTUUR

VAKANTIE

LINKS

NIEUW

VRAAG EN ANTWOORD

CONTACT

  

Zoeken:
op internet
op deze site


Reconquista, "de herovering van Spanje"

Artikels die aansluiten bij dit overzicht zijn:

Arabische dynastieën met invloed in Andalusië.

Godsdiensten met invloed in Andalusië.

Volkeren met invloed in Andalusië.

Geschiedenis van Andalusië.

Noot van de auteur:
Omwille van de "leesbaarheid" werd door de auteur een overzichtelijke selectie gemaakt met weglating van duizenden details. Via samenvattende tekstjes na elk "hoofdstuk" wordt dit deel van de werelgeschiedenis verduidelijkt, een saaie nietszeggende opsomming van data en feiten vermijdend. Dat wil echter ook zeggen dat de auteur de Reconquista bewust opgedeeld heeft in een aantal "hoofdstukken" die als dusdanig niet zullen erkend worden door historici. De geïnteresseerde lezer wordt er dan ook op gewezen dat deze "Reconquista" een geïllustreerde persoonlijke interpretatie betreft van de auteur en dus niet in se als historisch handboek dient gehanteerd te worden. De bijgevoegde landkaartjes van de hand van de auteur geven zeker niet in detail de juiste posities weer, ze zijn echter illustratief genoeg om het verhaal te kunnen volgen.

Van het één komt het ander, doch het duurt nog tot 1212 wanneer er een overtuigend antwoord komt op de Nederlaag van Alarcos. Deze Islamitische bedreiging voor het Christelijke kamp was na deze rampzalige nederlaag dermate groot dat Paus Innocentius III opriep tot een kruistocht in het Iberische Schiereiland. In 1212 wort uiteindelijk een groot Katholiek leger samengesteld uit soldaten van Frankrijk, Navarra (Sancho VIII van Navarra), Castilië (Alfonso VIII van Castilië), Aragón (Pedro II van Aragón) en Portugal (Alfonso II van Portugal) die in de Veldslag van Las Navas de Tolosa de Almoraviden overtuigend verslaan. Delen van Andalusië worden Katholiek. De legende verteld dat de Moorse bevelhebber zijn tent gedurende de strijd omringde met geketende slaven. De soldaten van Navarra verbroken de ketenen echter. Sindsdien is het wapenschild van Navarra met kettingen versierd. Een ander gevolg van de veldslag is de toekenning van enorme stukken land aan de edelen om hun te belonen voor hun steun. Tot op vandaag ligt hier de oorsprong van enkele grootgrondbezitters (latifundia) in Spanje.

De "Nederlaag van Alarcos" in 1195 en de "Overwinning van Las Navas de Tolosa" in 1212 zijn een belangrijk breekpunt in de Reconquista. Vanaf hier is de ruggegraat van de Moorse overheersing definitief gebroken. De Moren behalen geen grote overwinningen meer en verliezen vanaf nu alleen nog maar terrein. Gelukkig voor de geschiedkundigen, de auteur en de lezers wordt het vervolg van het verhaal minder ingewikkeld. De oneindige reeks Koningen Alfonsos en Sanchos van een oneindig aantal veranderende koninkrijken stopt. Het net beëindigde stuk Reconquista van 929 tot 1212 is dan ook één van de interessantste doch moeilijkst te begrijpen stukken van de Spaanse geschiedenis.

De verderzetting van de Reconquista is minder spannend. In 1229 verovert Koning Jaime I van Aragón Mallorca. In 1230 verovert Koning Alfonso IX van León Merida en Badajoz, de weg naar Sevilla laigt open. Van 1217 tot 1252 is Koning Fernando III (De Heilige) van Castilië op pad, hij verovert een indrukwekkende lijst belangrijke steden: Córdoba (1236), Murcia (1243), Jaén (1246) en Sevilla (1248). Granada is onder de Nasrid-dynastie het enige nog overblijvende Moorse Koninkrijk van Al Andalus, en dan nog onder het zweren van een feodale eed van trouw aan Castilië.

Koning Alfonso X (De Wijze) (1252-1284) van Castilië gaat verder met de Reconquista. Hij wordt De Wijze genoemd omwille van zijn wetgevend werk, kennis van astrologie en de boeken die hij schreef. In 1257 wordt hij "Keizer van het Heilig Roomse Rijk". Hij heeft in de op de Moren veroverde gebieden af te rekenen met volksopstanden van de Mudejar (verchristelijkte Moslims). In 1282 raakt hij in conflict over zijn opvolging met zijn zoon Sancho IV, dat leidt tot een burgeroorlog waarbij beide partijen hulp zoeken bij verschillende Islamitische fracties. In 1284 wordt Sancho IV (De Moedige) Koning van Castilië en León. De nasleep van de burgeroorlog mondt in 1292 uit in het conflict over Tarifa. Sancho IV roept de Noord-Afrikaanse Mariniden-stam gevolgd door de moedige verdediging van Guzmán De Goede in Tarifa, met de dood van zijn zoon tot gevolg.

Sancho IV van Castilië wordt in 1295 opgevolgd door Fernando IV die in 1309 Gibraltar verovert. Zijn regeerperiode is nogal chaotisch en hij sterft in 1312. Vervolgens heerst Koning Alfonso XI (1312-1350). Hij vecht jarenlang tegen het Moorse Koninkrijk van Granada en verliest in 1333 Gibrlatar weer aan de Moren. Ook zijn regering is deels chaotisch door weerbarstige edelen op zoek naar meer macht. Desondanks slaagt hij er in de Veldslag van Rio Salado te winnen in 1340. Het was de laatste grote Islamitische invasie vanuit Noord-Afrika in het Iberische Schiereiland. De Mariniden en Nasrid-dynastieën verenigden zich tegen de Katholieken doch werden verslagen. Alfonso XI sterft in 1350 tijdens een nieuwe poging Gibraltar te veroveren tijdens een epidemie aan de zwarte dood.

Pedro I (De Wrede) is Koning van 1350 tot 1369. Hij heeft meer interesse in vrouwen en zorgt voor genoeg ontevredenheid zodat hij uiteindelijk vermoord en opgevolgd wordt door zijn halfbroer Enrique II als Koning van Castilië en León in 1369. Deze maakt zich op zijn beurt berucht door als eerste in Spanje antisemitisme te gebruiken als politiek middel. Het is het einde van een lange tijd probleemloze samenleving (Convivencia) tussen Christenen en Joden. Zijn zoon Juan I slaagt erin oorlog te voeren met én te verliezen van de Portugezen in de Slag van Aljubarrota in 1385.

De zoon van Juan I, Enrique III (De Zwakke) (1390-1406) brengt ook niet veel zoden aan de dijk. Daarna komt Juan II op de troon van Castilië en León, een nietsnut die het helaas voor Spanje bijna 49 jaar uithield op de troon, van 1406 tot 1454. Tijdens zijn tweede huwelijk met Koningin Isabel van Portugal krijgt hij een dochter, Isabel (zie verder, wordt later Koningin Isabel I, La Católica). De volgende is weer een zwakkeling, Enrique IV (1454-1474). Het trieste gevolg van 100 jaar zwakke koningen in Castilië en León is de adel die van de situatie profiteert door zoveel mogelijk macht naar zich toe te trekken en de eenheidsstructuur van de Staat ondermijnen. Alfonso V Koning van Aragón vegaat het iets beter en in 1443 verovert hij het Koninkrijk Napels in Zuid-Italië.

Enrique IV (De Impotente) wordt opgevolgd door zijn zuster Isabel I (1474-1504) als Koningin van Castilië en Leon. In 1469 was deze getrouwd met Fernando II van Aragón en als dusdanig verenigen ze in hun huwelijk het voelledige Spaanse gebied. In het huwelijk gaat Isabel I grotendeels over de binnenlandse politieg terwijl Fernando II zich bezighoudt met buitenlandse politiek. Intern zetten ze orde op zaken en slagen ze erin de macht van het koningshuis weer te versterken en te centraliseren.

Het eengemaakte en door Isabel I en Fernando II goed geleide Spanje ondergaat een hele verandering ten goede. Militair kunnen se steunen op een uitstkend bevelhebber, Gonzalo Férnandez de Córdoba, el Gran Capitán die er in slaagt het Moorse Koninkrijk van Granada te onderwerpen in 1492, het einde van bijna 800 jaar Islam in Spanje. Via politiek en het leger recupereert Spanje ook de Rousillon-streek (in het huidige Frankrijk) en Sardinië. In Italië wordt Het Koninkrijk Napels en Sicilië verdedigd en behouden als Spaans gebied. Koningin Isabel I gelooft ook in het verhaal van Cristobal Colón (Christoffel Columbus) wat uitmondt in de ontdekking van Amerika op 12 oktober 1492.

De laatste Koning van Granada was Boabdil El chico (De Jongere) die in 1483 in Lucena gevangen genomen werd door Katholieke soldaten. Om zijn vrijheid terug te kopen sluit hij een geheim verdrag waarin hij het Koninkrijk Granada aan de Katholieken "verkoopt", doch om de schijn te redden zal hij tot de zogenaamde "verovering" op de troon in Granada blijven zitten. Wanneer dan op 1 januari de Koningen Isabel I en Fernando II aankomen aan de muren van Granada, geeft Boabdil hen de sleutels van Granada en het Alhambra, zonder slag of stoot. In de nacht van 1 op 2 januari 1492 verlaat hij als een dief in de nacht het Alahambra met zijn gevolg, zijn volk achterlatend. Zelf heeft hij van de Katholieke Koningen grote stukken grond gekregen en mag hij zijn rijkdommen behouden. Later trekt hij in vrijwillige balingschap naar Noord-Afrika.

Het laatste deel van de Reconquista kenmerkt zich door zwakke Spaanse koningen, interne strubbelingen en het verloren gaan van het centrale gezag van het koningshuis. De Koningen hebben teveel interne problemen om zich ernstig bezig te houden met veroveringen. Had dit niet het geval geweest, dan was de Reconquista misschien 150 jaar eerder beëindigd. De aandachtige lezer zal begrepen hebben dat de Reconquista, de "Herovering" op zich een bijna 800-jarige aaneenschakeling was van geknoei, gelukstreffers van de Katholieken doch identiek bij de Moorse Heersers. Het uiteindelijke einde is te danken aan het gearangeerde huwelijk tussen 2 sterke persoonlijkheden, Isabel I en Fernando II, die Spanje vereniging in hun huwelijk, doch erin slagen hun Rijk aanzienlijk uit te breiden. De Spaanse koloniale bloeitijd is aangebroken en de Middeleeuwen eindigen.


Disclaimer | Copyright | Foto's | Bibliografie | Contact | Wettelijke vermelding


Bijzondere vakantie-huizen in Andalusië. Accommodaties op rustige lokaties, bijna alle voorzien van een privé-zwembad.



Spaans leren in Spanje.